Cúng tất niên là một trong những nghi thức của người dân Việt Nam trước thời khắc chào mừng năm mới đến. Vì bận một số vấn đề bạn muốn thay đổi ngày cúng tất niên. Vậy cúng tất niên sớm có được không? Cần chuẩn bị gì? Cùng NuChinh giải mã ngay bạn nhé!
Thông thường, cúng tất niên thường được các gia đình thực hiện nghi thức vào ngày 29 hoặc 30 tháng Chạp (tức 29 hoặc 30 Tết). Tuy nhiên, nếu cần cúng tất niên sớm hơn khoảng thời gian này vẫn được.
Ngày này, trước ngày Tết, nhiều gia đình có xu hướng về quê, đi du lịch,… Vì vậy, nhiều người mong muốn cúng tất niên sớm để thuận tiện trong các công việc. Theo ý kiến của các chuyên gia văn hóa, việc lựa chọn cúng tất niên sớm là điều bình thường. Thời gian cúng tất niên sẽ phụ thuộc vào điều kiện khác nhau của mỗi gia đình.
Thêm đó, chuyên gia văn hóa Việt Nam nổi tiếng Nguyễn Đức Hiển từng chia sẻ: “Linh tại ngã, bất linh tại ngã tức là có linh thiêng hay không là do chính bản thân mình, chỉ cần thành tâm là được”. Điều này có nghĩa là thời điểm cúng tất niên là do mình chọn. Cúng sớm hay không cũng được, miễn là gia chủ phải thành tâm và thành ý với lễ cúng.
Cúng tất niên là không chỉ là nghi thức gửi lời cảm tạ đến các bậc thần linh, tổ tiên đã che chở gia đình trong một năm qua. Lễ cúng tất niên còn là dịp để gia đình được đoàn tụ, sum vầy với nhau.
Khi hoàn tất lễ cúng tất niên. Gia đình sẽ cùng nhau thưởng thức mâm cỗ để nhận lộc từ bề trên.
Cúng tất niên cũng là nghi thức đánh dấu sự kết thúc của một năm. Đồng thời, đây cũng là khoảnh khắc chào đón một năm mới đến với gia đình. Trong lễ cúng tất niên, người cúng sẽ cầu mong những điều tốt đẹp và thành công đến tất cả mọi người.
Để lễ cúng tất niên sớm được đúng cách và đầy đủ, bạn cần phải chuẩn bị mâm cúng và bài văn khấn chuẩn.
Theo chuyên gia văn hóa thì mâm cúng tất niên đầy đủ sẽ bao gồm mâm ngũ quả, hương, hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng. Đặc biệt là không thể thiếu mâm cỗ.
Mâm cỗ trong lễ cúng tất niên có thể là mâm chay hoặc mâm mặn. Nó tùy thuộc vào quan điểm của mỗi gia đình.
Trong đó:
Mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả nên có 5 loại quả khác nhau theo đúng quan niệm ngũ hành trong phong thủy. Tuy nhiên, không bắt buộc phải chuẩn bị đủ 5 loại quả khác nhau hay 5 màu khác nhau.
Theo góc nhìn từ chuyên gia văn hóa thì mâm ngũ quả chỉ cần đáp ứng được các yêu cầu về độ tươi ngon, tươm tất. Cùng với đó là tấm lòng thành kính dâng lên các bậc ông bà, tổ tiên đã khuất.
Một số quả thông dụng được chuẩn bị trong mâm ngũ quả tất niên là quả dưa hấu, cam, quýt, táo, phật thủ, bưởi, chuối,… Lưu ý gia chủ không nên sử dụng hoa quả giả hay hoa quả xanh non để cúng trên bàn thờ gia tiên.
Mâm cơm cúng tất niên
Tùy theo văn hóa ở mỗi vùng miền mà cách chuẩn bị mâm cơm cúng tất niên sẽ có sự khác nhau. Mâm cúng tất niên có thể là mâm cúng chay hoặc mặn.
Mâm cúng cũng không cần phải quá cầu kỳ, miễn là nó chứa đựng tấm lòng kính trọng, hiếu thuận đến với ông bà tổ tiên và những người đã khuất.
Mâm cúng tất niên miền Bắc thường có: Gà luộc, miến xào, canh măng, xôi, nem, dưa muối, bánh chưng, giò xào, giò lụa,…
Mâm cúng tất niên miền Trung thường có: Chả giò, thịt heo, thịt gà, gỏi,, bánh tét, củ kiệu,…
Mâm cúng tất niên miền Nam thường có: Canh khổ qua, thịt kho trứng, gỏi tôm thịt, bánh tét, củ kiệu,…
Trường hợp gia đình chuẩn bị mâm cúng tất niên chay thì có thể tham khảo các món như canh rau củ, đậu phụ chiên, nấm xào, chả chay, giò chay, xôi gấc,…
Bài văn khấn là một trong những nghi thức quan trọng trong mỗi dịp lễ cúng tại Việt Nam. Đặc biệt, cúng tất niên là lễ cúng quan trọng. Vì vậy để lễ cúng được diễn ra trang nghiêm thì gia đình cần chuẩn bị bài văn cúng chuẩn nhất.
Bài văn khấn tất niên cổ truyền
Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần. Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần. Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương. Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này. Hôm nay là ngày… tháng Chạp năm Nhâm Dần Tín chủ chúng con là: ………………………………………………………………… Ngụ tại: …………………………………………………………………………………. Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới. Nay là ngày…. Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh. Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám… Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần.
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày… tháng Chạp năm Nhâm Dần
Tín chủ chúng con là: …………………………………………………………………
Ngụ tại: ………………………………………………………………………………….
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Nay là ngày…. Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám…
Bài văn khấn tất niên theo dân gian
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần). Con kính lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần. Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần. Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương. Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần. Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này. Con kính lạy chư gia cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, tiên linh nội ngoại họ… Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm năm Nhâm Dần Tín chủ (chúng) con là… Ngụ tại… Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới. Hôm nay là ngày 30 Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận. Nam mô A Di Đà Phật (cúi lạy) (3 lần).
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
Con kính lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, tiên linh nội ngoại họ…
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm năm Nhâm Dần
Tín chủ (chúng) con là…
Ngụ tại…
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Hôm nay là ngày 30 Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.
Nam mô A Di Đà Phật (cúi lạy) (3 lần).
Bài văn khấn tất niên ngoài trời
Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Nam mô a di Đà Phật! Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần. Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương. Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần. Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này. Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ: …………….. Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm Nhâm Dần Tín chủ (chúng) con là:………………………………………………………………………. Ngụ tại:………………………………………………………………………………………….. Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới. Hôm nay là ngày 30 tết chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận. Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy) Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy) Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ: ……………..
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm Nhâm Dần
Tín chủ (chúng) con là:……………………………………………………………………….
Ngụ tại:…………………………………………………………………………………………..
Hôm nay là ngày 30 tết chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khoẻ, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hoà thuận.
Nam mô a di Đà Phật! (cúi lạy)
Bài văn khấn tất niên ở công ty, cơ quan
Nam Mô A Di Đà Phật Nam Mô A Di Đà Phật Nam Mô A Di Đà Phật Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát Hôm nay ngày….. tháng Chạp năm Nhâm Dần Địa chỉ công ty Đệ tử họ ……………….. tên …………………….. Lâu nay chúng con làm ăn thương mại ở thổ trạch này, nay chúng con thành tâm sắm lễ cúng xin, cuối năm cúng tạ Thổ Thần, tất niên công ty từ trong ra ngoài. Nay kính cáo Thần hoàng bổn thổ, cúng xin Ngũ tự chi thần, Thần hoàng bổn xứ, thổ địa linh quang, kim niên hành kiến cai quản trong ngoài. Khuôn viên công ty và đất đai thương mại của công ty, nếu có những điều không phải, con người phàm chẳng biết cúng cầu, giờ sám hối cầu chung tất cả, cuối năm thời cúng tạ trong ngoài. Một năm thần giữ thần coi, quản cai thổ trạch độ trì cho chúng con, cùng năm mãn tháng đến hạn đáo lai, sắm lễ cúng thần tạ trong thổ trạch công ty. Kính cáo Chư thần Tiền hiền hậu thổ ở trị thổ trạch công ty tại Ấp…xã…huyện…tỉnh… Mời chung tất cả lớn nhỏ ăn no, tiễn cho chư vị quý ngài về nơi thượng giới tâu cho công ty tại Ấp…xã…huyện…tỉnh… Tổng giám đốc ……………………………… bước qua năm mới thuận lợi mọi điều, làm ăn phát đạt, công ty yên vui, cầu cho phước đức hưởng được hồng ân, phật pháp nhiệm màu chứng minh công đức. A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát
Hôm nay ngày….. tháng Chạp năm Nhâm Dần
Địa chỉ công ty
Đệ tử họ ……………….. tên ……………………..
Lâu nay chúng con làm ăn thương mại ở thổ trạch này, nay chúng con thành tâm sắm lễ cúng xin, cuối năm cúng tạ Thổ Thần, tất niên công ty từ trong ra ngoài.
Nay kính cáo Thần hoàng bổn thổ, cúng xin Ngũ tự chi thần, Thần hoàng bổn xứ, thổ địa linh quang, kim niên hành kiến cai quản trong ngoài. Khuôn viên công ty và đất đai thương mại của công ty, nếu có những điều không phải, con người phàm chẳng biết cúng cầu, giờ sám hối cầu chung tất cả, cuối năm thời cúng tạ trong ngoài.
Một năm thần giữ thần coi, quản cai thổ trạch độ trì cho chúng con, cùng năm mãn tháng đến hạn đáo lai, sắm lễ cúng thần tạ trong thổ trạch công ty. Kính cáo Chư thần Tiền hiền hậu thổ ở trị thổ trạch công ty tại Ấp…xã…huyện…tỉnh…
Mời chung tất cả lớn nhỏ ăn no, tiễn cho chư vị quý ngài về nơi thượng giới tâu cho công ty tại Ấp…xã…huyện…tỉnh… Tổng giám đốc ……………………………… bước qua năm mới thuận lợi mọi điều, làm ăn phát đạt, công ty yên vui, cầu cho phước đức hưởng được hồng ân, phật pháp nhiệm màu chứng minh công đức.
A Di Đà Phật!
Khi cúng tất niên, bạn cần lưu ý một số điều kiêng kỵ sau đây:
Những lưu ý này sẽ giúp lễ cúng trở nên trang trọng, thiêng liêng và mang lại niềm an lành cho gia đình trong năm mới.
Cúng tất niên sớm có được không thì câu trả lời là có nhé. Thời gian cúng tất niên trong khoảng những ngày trước tết và không có quy định cứng nhắc ngày nào. Tùy vào điều kiện thời gian gia đình sắp xếp để chuẩn bị lễ cúng tất niên sớm một cách chu đáo. NuChinh chúc bạn có những ngày cuối năm ấm áp, sum vầy bên gia đình.
